پرولاپس رحم

پرولاپس یا افتادگی رحم معمولا در خانم ها پس از دوران یائسگی رخ می دهد . آسیب به بافت های نگه دارنده در دوران بارداری و هنگام زایمان از یک طرف و کاهش هورمون استروژن و تکرار فشار به رحم از طرفی دیگر می تواند عضلات کف لگن را ضعیف کرده و موجب افتادگی رحم شود. در نتیجه پرولاپس یک برآمدگی در واژن ایجاد می شود که این افتادگی هم می تواند افتادگی مثانه باشد هم می تواند افتادگی رکتوم باشد یا می تواند افتادگی رحم باشد.

عوامل موثر در بروز افتادگی رحم

ماهیچه ها، رباط ها و سایر ساختارها رحم را در لگن نگه می دارند. اگر این بافت ها ضعیف یا شل، رحم به داخل کانال واژن می افتد که افتادگی رحم نام دارد. این عارضه در زنانی که ۱ یا بیشتر زایمان طبیعی داشته اند، شایع تر است.

موارد دیگری که می توانند باعث افتادگی رحم شوند یا منجر به افتادگی رحم شوند عبارتند از:

• کمبود استروژن بعد از یائسگی
• شرایطی که بر عضلات لگن فشار وارد می کند، مانند سرفه مزمن و چاقی
• تومور لگن (نادر)
• زور زدن مکرر برای اجابت مزاج به دلیل یبوست طولانی مدت می تواند مشکل را بدتر کند.
• افزایش سن
• تعداد زایمان های زیاد وزن بالای جنین و رحم هنگام بارداری
• سابقه جراحی های لگنی
• افرادی که به یبوست های مزمن مبتلا هستند.
• افزایش وزن
• انجام عمل جراحی در ناحیه لگن
• عدم فعالیت و کم تحرکی
• بیماری هایی که باعث افزایش فشار شکم می شوند مانند سرفه های مزمن، تومورها و …
• کاهش میزان هورمون استروژن
• وارد شدن ضربه به رحم
• فیبروم بزرگ یا تومور
• بلند کردن اجسام سنگین
• خانم های مبتلا به کمبود کلاژن ژنتیکی

راه های پیشگیری

برای کاهش خطر ابتلا به افتادگی رحم می توان راه های زیر را دنبال کرد:

• انجام منظم و مرتب ورزش کگل یا کف لگن: انجام این ورزش عضلات کف لگن را تقویت کرده و تاثیرات آن بعد از زایمان قابل دیدن است.
• پیشگیری از دچار شدن به یبوست: سعی کنید به یبوست دچار نشوید و یا اگر دچار شدید فورا آن را درمان کنید. استفاده زیاد از مایعات، مواد غذایی سرشار از فیبر می تواند کمک کننده باشد. منابع فیبر در میوه ها، سبزیجات، لوبیا و غلاسب سبوس دار موجود است.
• اجسام را به درستی بلند کند و از بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید: در زمان بلند کردن اجسام از پاهای خود نیرو بگیرد و به کمر خود فشار وارد نکنید.
• وزن خود را کنترل کنید و در صورت داشتن اضافه وزن، در مورد کاهش وزن خود با پزشک مشورت کنید.

درمان پرولاپس رحم

۱-اورژانس: این کار سره شدن رحم باردار در لگن حقیقی و یا خارج از لگن نیازمند بازگرداندن رحم به محل طبیعی خود و نگه داشتن بیمار در بستر است تا رحم به اندازه ای بزرگ شود که خود مانع پرولاپس گردد.

۲-روش‌های طبی: پساری های واژینال به عنوان درمان تسکینی در مواقعی که جراحی ممنوع باشد و یا به‌طور موقت در پرولاپس خفیف یا متوسط بکار می‌روند. در موارد یبوست از ملین یا تنقیه استفاده می‌شود. در بیماران یائسه نیز استروژن کنژوگه بکار می‌رود.

۳-جراحی: با وجودی که این بیماری خودبخود رفع نشده و به جراحی نیاز دارد اما ترمیم جراحی آن فوریت نداشته و باید تا زمانی که نشانه‌های قابل ملاحظه‌ای برای بیمار ایجاد نشده، به تعویق انداخته شود.

۴-مراقبت: اگر بیمار چاق است باید او را تشویق کرد که وزن خود را کاهش دهد. از استفاده از گن‌ها یا لباس‌های زیر تنگ که فشار داخل شکم را افزایش می‌دهند و دیگر عوامل شغلی یا فیزیکی مشابه باید اجتناب شود و یا به نحوی اصلاح گردد.