ماستالژی یا درد پستان

درد پستان یا ماستالژی مشکل شایعی بین خانم هاست ، به طوری که از هر ۱۰خانم ۷نفر در طول زندگی آن را تجربه می کنند. در واقع در حدود ۱۰درصد از زنان، درد متوسط تا شدید پستان را لااقل در ۵ روز از ماه تجربه می کنند و در برخی موارد ، در سر تا سر دوران قاعدگی چنین درد شدیدی وجود دارد…

زنانی که یائسه شده اند، ممکن است دچار درد پستان شوند و البته این علایم بیشتر در زنان جوان تر و حوالی یائسگی رخ می دهند. اگر درد پستان شدید باشد، می تواند زندگی فرد و فعالیت روزانه را تحت تاثیر قرار دهد.

اینکه درد پستان به تنهایی نشان دهنده سرطان پستان باشد، اتفاق نادری است و تنها در ۲تا ۷درصد از زنان، درد پستان ممکن است نشانه سرطان باشد. اما اگر شما درد غیرقابل توجیهی دارید که زندگی شما را مختل کرده و اگر به هر دلیلی در مورد سرطان پستان نگران هستید، به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید تا مشکل شما بررسی شود.

حال علت و عوامل درد پستان را از زبان دکتر سمیرامیس هوشیار ، متخصص زنان در شیراز که یکی از بهترین متخصص زنان در شیراز است بررسی می کنیم :

درد پستان چرا و به چه علت ؟

در بیشتر موارد ، تعیین علت دقیق درد پستان امکان پذیر نیست اما علل احتمالی شامل تاثیر این موارد است :
▪ هورمون ها : درد پستان اگر به صورت دوره ای باشد و با قاعدگی ارتباط داشته باشد، احتمالا با هورمون های جنسی مرتبط است. کاهش یا از بین رفتن این نوع درد با بارداری یا یائسگی نشان می دهد که احتمالا هورمون ها در این مورد نقش دارند. به هر حال مطالعات تاکنون نتوانسته اند اختلال هورمونی خاصی را شناسایی کنند که عامل قطعی ایجاد درد دوره ای سینه ها باشد.

▪ عوامل ساختاری : مشکلات آناتومیکی و ساختاری در سینه ها می تواند موجب ایجاد درد شود که در بیشتر موارد این دردها غیردوره ای هستند. اختلالاتی مانند کیست ها، ضربه ها و آسیب دیدگی ها و جراحی های قبلی می توانند موجب بروز درد شوند.

علت این نوع دردها معمولا خارج از بافت پستان است. مثلا ممکن است علت ایجاد درد، اختلالی در دیواره قفسه سینه، عضلات، مفاصل، قلب و نواحی دیگر باشد که به علت انتشار درد به این نحو احساس شود . کشیدگی عضلات پستان و آسیب های مفصلی نیز می تواند موجب چنین دردهایی شود.

▪ اختلال در تعادل اسید چرب : اختلال در تعادل اسیدهای چرب در داخل سلول ها ممکن است حساسیت بافت سینه ها را به هورمون ها افزایش دهد. این نظریه بر این اساس ارایه شد که در مواردی مصرف مکمل های حاوی گاما لینولییک اسید ، موجب کاهش درد می شود.

این ماده یک نوع اسید چرب است. به نظر می رسد گامالینولییک اسید موجب تعادل اسید های چرب شده و حساسیت بافت پستان به هورمون ها را کاهش می دهد .

▪ داروها : مصرف برخی داروهای هورمونی ، داروهای درمان ناباروری و داروهای خوراکی جلوگیری از بارداری ممکن است با درد پستان مرتبط باشند. در اثر درمان با استروژن و پروژسترون، ممکن است بافت سینه، حساس و دردناک شود.

ممکن است علت ایجاد درد پستان در خانم های یائسه درمان های هورمونی باشد. همچنین گزارش هایی از درد پستان مرتبط با مصرف داروهای ضدافسردگی مانند داروهایی مثل فلوکستین و سرترالین وجود دارد.

▪ اندازه سینه : زنانی که سینه بزرگی دارند، ممکن است دردهایی را به صورت غیردوره ای تجربه کنند. این نوع درد ممکن است همراه با دردهای گردن، شانه و پشت باشد. مطالعات نشان می دهد که اگر عامل درد سینه، بزرگی آنها باشد، جراحی برای کاهش اندازه پستان می تواند علایم را تخفیف دهد.

البته جراحی سینه ، خود می تواند به دردهای بعدی در پستان منجر شود.درد پستان معمولا به صورت دوره ای یا غیردوره ای است. هر نوع از این دردها ویژگی های مخصوص خود را دارند.

برای درمان ماستالژی چه باید کرد ؟

برای درمان ، باید علت زمینه ای ایجاد کننده برطرف شود. پوشیدن لباس زیر مناسبی که به بافت ها فشار وارد نکند و حمایت کافی از بافت پستان ایجاد کند و تغییر روش جلوگیری از بارداری ایده مناسبی است. استفاده از ضد دردهای موضعی در ناحیه دردناک برای تسکین دردهای غیردوره ای کمک کننده است.

اگر در دوران یائسگی هستید و هورمون درمانی برای شما انجام می شود، ممکن است نیاز باشد که هورمون درمانی را متوقف کنید. در دردهای دوره ای شدید ممکن است پزشک با توجه به یافته های بالینی و آزمایشگاهی داروهایی مانند دانازول، بروموکریپتین، تاموکسیفن یا سایر داروها را برای شما تجویز کند. مصرف برخی مکمل ها مانند مکمل های حاوی گاما لینولییک اسید و یا مکمل ویتامین Eبه برخی از افراد کمک می کند.

انواع دردهای دوره ای و دردهای غیر دوره ای چیست ؟

▪ ویژگی دردهای دوره ای

گاهی برخی مشخصات درد پستان حاکی از دردهای دوره ای پستان است که معمولا موارد زیر را در بر می گیرد :
ـ درد ارتباط واضحی با دوره های قاعدگی دارد .
ـ احساس ناراحتی مبهم ، احساس سنگینی یا درد وجود دارد.
ـ معمولا با تورم یا توده همراه است.
ـ معمولا درد دو طرفه است و بیشتر در قسمت های فوقانی خارجی پستان احساس می شود که به زیر بغل تیر می کشد.
ـ درد معمولا طی دو هفته نزدیک به شروع قاعدگی شدیدتر می شود و پس از آن تخفیف می یابد.
ـ معمولا زنانی را که در سنین پیش از یائسگی هستند، در ۲۰تا ۳۰سالگی درگیر می کند و همچنین زنانی را که به حوالی یائسگی می رسند، در حوالی چهل سالگی تحت تاثیر قرار می دهد.

▪ ویژگی دردهای غیردوره ای

دردهای غیردوره ای نیز مشخصاتی دارند که شامل موارد زیر است :
ـ به دوره قاعدگی ارتباطی ندارد.
ـ درد به صورت فشارنده و سوزشی احساس می شود.
ـ ممکن است درد پایدار و متناوب باشد.
ـ معمولا یک طرفه است و ناحیه مشخصی را درگیر می کند و ممکن است به بقیه نقاط پستان انتشار پیدا کند.
ـ معمولا زنان یائسه را تحت تاثیر قرار می دهد و اکثر افراد در ۴۰تا ۵۰سالگی قرار دارند.

برای بررسی ماستالژی چه باید کرد ؟
ارزیابی درد پستان شامل مراحلی است که شامل موارد زیر است :
معاینه : معاینه کلینیکی توسط پزشک انجام می شود. بافت پستان و غده های لنفاوی و نواحی مرتبطی مانند قلب، ریه و قفسه سینه و شکم نیز معاینه می شوند. سابقه بیماری ها و مصرف داروها بررسی می شوند و در صورتی که نیاز باشد، بررسی های بیشتری نیز ممکن است انجام شوند.

ماموگرافی : اگرتوده، کیست، بافت مشکوک یا غیرطبیعی در بافت پستان یافت شود، ممکن است پزشک به شما ماموگرافی را توصیه کند. ممکن است با معاینه طبیعی نیز پزشک ماموگرافی را توصیه کند چون احتمال دارد بافت غیرطبیعی کوچک باشد و در معاینه مشخص نشود.اگر چه معمولا برای سنین بالای ۳۰سال این روش توصیه می شود.

سونوگرافی : پزشک با توجه به نتیجه معاینات از بررسی های تکمیلی استفاده می کند. سونوگرافی بافت پستان معمولا برای افراد زیر ۳۰سال استفاده می شود و ممکن است برای ارزیابی درد استفاده شود.

بیوپسی: توده های مشکوک یا بافت های غیرطبیعی ممکن است نیاز به نمونه برداری داشته باشند. معمولا برای نمونه برداری به میزان کمی از بافت نیاز است که برای تشخیص به پاتولوژی فرستاده می شود.